‘Hou jij het nog uit?’ ‘O ja, hoor. Vind het ook wel lekker rustig zo. Maar ik begin me ook wel te vervelen. En voor mijn bankrekening moet het ook niet te lang meer duren’.
Het uithouden. De meesten van ons hebben daar behoorlijk wat ervaring mee. Elke morgen weer opstaan om naar je werk te gaan. De donkere kant van je partner (of je werkgever) verdragen. Rustig blijven als je pubers (of je leerlingen) het vuil onder je nagels halen.
Maar eigenlijk –dat geldt ook bij deze pandemie- gaat het altijd om het uithouden met jezelf. Je ongeduld bedwingen. Trouw blijven doen van wat je jezelf hebt opgelegd. Het verdragen van situaties die je niet (direct) kunt veranderen. Blijven vertrouwen dat iets niet voor niks op je pad komt en dat je kunt dragen wat je te dragen krijgt. Of –als je niet in het Lot of de wil van God gelooft – gewoon blijven dealen met je situatie, ook al kun je daar geen zin of betekenis in ontdekken.
Vooral dat laatste valt niet mee. We hebben als zinzoekers de neiging om overal een betekenis aan te geven, ook aan het Corona virus. Wat heeft het ons te zeggen? Velen zien dit natuurverschijnsel als een gevolg van onze levenswijze, als een wake up call voor de mensheid. En hopen dat er straks veel zaken structureel zullen veranderen: minder consumeren (vliegen!), een drastischer aanpak van de stikstofuitstoot, een andere economie, minder verdeeldheid.
Maar stel dat er straks helemaal niets verandert? Voelen we ons dan ontgoocheld? Is al dit ‘lijden’ (liever spreek ik in ons welvarende land van ‘ongemak’) dan voor niks geweest?
Een vriendin schreef me:
“Wat wij te doen hebben, niet alleen nu, maar elke dag van ons leven, is: leven op de plaats waar we zijn. Ik hoef de wereld niet te redden, behalve als ik geboren ben als redder van de wereld. Vrienden, laten we beginnen met accepteren. In tegenstelling tot het gevecht om alle geleden verliezen goed te maken, zal de acceptatie van de status quo iets goed gaan maken op zielsniveau. Het afstemmen op de realiteit en daarnaar handelen zal op die manier onvermoede winst bieden.”
De lockdown uithouden is niet met je tanden op elkaar het ongemak en de beperking verdragen. Het is leven met de realiteit. Er het beste van maken, zoals je altijd al hebt gedaan. Gewoon doorgaan met aandacht voor anderen, je kwaliteiten inzetten, goed voor jezelf zorgen, de liefde voeden en laten bloeien. Niet eens ‘omwille van’, maar ‘uit de aard van de zaak’.
Zoals Emmanuel Levinas het ergens zegt: “Ik wil dat de mens tot God komt vanuit zijn eigen aangeboren goedheid. In plaats van tot het goede te komen uitgaande van God. ’t Feit dat de mens al goed is zonder dat ’t woord God nog is uitgesproken. Die goedheid is veel meer waard dan ’n goedheid die voortkomt uit de aanbevelingen van ’n bepaalde leer. In die zin wil ik de mens bevrijden van God. De schepping is niet het uitgangspunt. Die schepping zelf ontleent haar waarde aan de menselijke goedheid.”